蒙古文课文 3. Доржийн Гэрт Айлчилсан (去道尔吉家做客)

2023/02/28

Доржийн Гэрт Айлчилсан 1

←注释开关

Даваа星期一[藏] мягмар星期二[藏], лхагва星期三[藏], пүлэв星期四[藏], баасан星期五[藏] таван五个 өдөр日子 бүр每个 сургуульд学校сургууль[给在] явна走явах[现将]. Гэвчгэх+вч但是 бямба星期六[藏] болоод还有 ням星期日[藏] хоёр өдөр бол至于[提示主语] бид нар гэртээ家[给在+反身] наадах玩耍 буюу或者 нөхрийнхөөнөхөр+ийн+өө我们朋友的 гэрт家[给在] айлчилна做客айлчил[现将]2.

Нэг хаврын春天[领] сайхан美好 өдөр, би дүүтэйгээ弟弟[和同+反身] хамг一起 Доржийн道尔吉[领] гэрт хүрнэхүрэх到[现将] гэж, миний我的 хамаг全;最 дуртай喜欢[合同] морио马[反身] эмээллэв备马[-в过去]. Миний дүү, тэр бас түүний他的 дуртай нэг номхон老实 морио эмээллээд备马[-ээд分离副动词], Доржийн зүг方向 явав.

Хагас цагийн时[领] хойно, бид Доржийн гэрт хүрлээ到[-лээ现在完成]. Нөхөр Дорж үүдэндээ门[在+反身] зогсож биднийг我们[宾] хүлээж байжээ. Учир原因 нь өцөгдөр昨天 сургууль тарахаас结束[-аас从比] өмнө, бид бямбад周六[-д给在] түүний他的 гэрт хүрээд, тэр нямд манай我们的 гэрт ирнэ гэж болзсон约定[过去完成] юм[助]表肯定.

Дорж: “Заа, ирсэн чинь сайн болжээ. Би та нарыг ириэ гэж аав ээжид хэлсэн. Тэд та нарыг хүлээж байна.” гэнэ. Бид морио уяад, тэдний гэрт ороод, Доржийн аав ээжид нь золгоод: “Та сайн байна уу?” гэж мэндэлсэнд, Доржийн аав ээж: “Хүүхэд мань сайн ирэв үү?” гэв. Бид: “Заа, сайн ирлээ” гэж хэдэн үг хэлээд, би Доржид: Чиний таслаганд явах уу?" гэж асуухлаар, Дорж: “Заа явъя” гэж хэлэв.

Доржийн таслага хэдий бага боловч, их цэвэр сайхан байжээ. Бид Доржтой сурсан хичээлээ баахан давтав. Тэгж байтал үд болохлоор, Дорж таслаганаасаа гарч, ээжийнхээ хийсэн үдийн хоолоо авч ирэв. Бид сүүтэй цай ууж, бяслаг болоод хонин мах идэв.

Үдээс хойш, бид Доржтой гурвуул морио унаж Доржийн янаг нөхөр Гармаагийн гэрт хүрэв. Гармаа бол сайхан охин байна. Тэр бас манай сургуульд сурч байвч, бид нартай нэг ангид байхгүй юм. Гэвч тэр хичээлдээ сайныг сурагч бүгдээр мэднэ. Гармаа, бид нарыг түүний гэрт очсон гэж их баярлаж, биднийг ихээр дайлав.

Гармаагийн гэрээс Доржийн гэрт буцаж ирээд байтал орой болохлоор, бид: “Одоо гэртээ харих уу?” гэж Доржид хэлэв. Дорж: “Манайд унтаад яв” гэсэнд, би: “Бид нар гэрээсээ гарч ирэхэд, танайд унтана гэж аав ээжид хэлсэнгүй тул, тэд нар зовох магадгүй, бид нар дараа гарагт танайд ирж хоноё!” гэж хэлээд, би дүүтэйгээ морио унаад гэртээ харьж ирэв.

Маргааш нь, Дорж түүний янаг нөхөртэйгээ манайд иржээ. Бид бүхэд өдөр наадаад идээд баярлцав. Түүнээс хойш, бид нар хаврын жихүүнд зуны халуунд ч, намрын сэрүүн өвлийн хүйтэнд ч хамаагүй, хоорондоо явалцаж болов.

Хаврын эхэнд цас их мөртөө, цаг уур бас хүйтэн байх тул хүн, мал их зовно. Хаврын сүүлд цаг уур баахан дулаан боловч, цас хайлж зам ус шавар болох тул наадах ба айлчилахад сайнгүй юм.

Зуны цаг болохлоор уул талд өвс мод ногоон болж, цаг уур тунгалаг сайхан болно. Нөхөр янагтайгаа наадах буюу, овооны тахилга болоод сүмийн хуралд очих буюу, олон зүйлийн баяр байх дээр, бас зүйл бүрийн цагаан идээ гарч ирэх тул залуу насны хүүхэд ихээр баярлана.

Намар болбол, адуу мал тарган болж, мах тос элбэг болно. Цаг уур сэрүүнльд явахад ч урам зоригтой болж, ном хичээлээ ч үзэхэд бас сайн.

Өвөл болж ирэхлээр, хүйтэн салхи хойноос өмнөш салхилж, зарим цагт их цас шуурган болно.

“Аа, зуны сүүл сар болоод намрын эхин сар хэзээ болох билээ?” гэж амьтан бүгд горьддог юм.

汉语翻译

周一、周二、周三、周四、周五这五天,每天都去学校。但是周六和周日两天的话,我们在自己家玩,或者去朋友家做客。

一个美丽的春日,我和我弟弟打算一起去道尔吉家,我备好了我最心爱的马。我弟弟他也备好了他心爱的一匹乖巧的马。之后,往道尔吉家的方向走了。

半个小时之后,我们到了道尔吉家。好友道尔吉正在他家门边站着,已经在等着我们。这是因为昨天放学之前,我们约好周六去他家,然后他周日再来我们家。


  1. Austin, W. M., Hangin, J. G., & Onon, P. M. (1964). Mongol Reader↩︎

  2. 原文为айлчилах,现在一般多写作 айлчлах. ↩︎